Voorbij de Data - Jo Caudron, Transformation Strategist, Scopernia

“Data zijn geen doel op zich, maar een middel om een doel te bereiken”

Sven Persoone

11 Min
21/01/2024

In onze podcastreeks Voorbij de Data ontvangen we wekelijks een inspirerende gast, die ons vertelt hoe data – en de innovatieve inzichten die daaruit voortvloeien – voor snelheid, efficiëntie en richting zorgen. Gesprekspartners komen uit verschillende sectoren. Sommigen zijn data nog volop aan het ontdekken, anderen zijn intussen doorgedreven gebruikers en werpen al een blik op de nabije toekomst.

Data zijn overal. We verzamelen ze, we analyseren ze, we gebruiken ze om beslissingen te nemen, om klanten te bedienen, om processen te optimaliseren. Maar wat is de echte waarde van data voor uw bedrijf? Hoe kunt u data inzetten om uw bedrijf te transformeren en klaar te stomen voor de toekomst? En wat zijn de uitdagingen en opportuniteiten van data in het tijdperk van artificiële intelligentie?

Om deze vragen te beantwoorden, spraken we met Jo Caudron, een van de invloedrijkste transformatiestrategen die ons land rijk is. Al mag u hem ook auteur, keynote speaker of futuroloog noemen. Met zijn bedrijf Scopernia begeleidt hij organisaties bij hun digitale transformatie. In een gesprek met ons deelde hij zijn visie op data, zijn ervaringen met succesvolle dataprojecten, en de uitdagingen en verwachtingen voor de toekomst, waarin AI een belangrijke rol zal innemen.

Data is geen goud

Onze gast opende alvast met een controversiële uitspraak: data zijn nooit het nieuwe goud geweest.

“Data zijn alleen het nieuwe goud voor bedrijven die hun geld verdienen met data, zoals Google, Facebook of Amazon. Voor de meeste andere bedrijven zijn data een instrument om hun werking te verbeteren, hun klantenervaring te verhogen, of hun marktpositie te behouden. Data zijn dus geen doel op zich, maar een middel om een doel te bereiken.”

Data zijn al lang geen differentiator meer, maar ze zijn wel noodzakelijk om een moderne business uit te bouwen. Al is het geen garantie voor succes. Data kosten ook geld, en vereisen een goede analyse en toepassing. Data zijn dus eerder smeerolie, die ervoor zorgt dat een bedrijf soepel draait. Jo Caudron maakt daarbij een mooie vergelijking met de periode waarin websites opdoken.

“Ooit zeiden we over websites: ‘If you build it, they will come’. Ondertussen weten we: ‘If you build it and you don't spend a fortune on Google, no one will come’. Dat is hetzelfde als 'data zijn het nieuwe goud'. Als we veel data hebben, dan volgen de inkomsten wel vanzelf. Nee dus. Vandaag weten we dat data gewoon noodzakelijk zijn om een moderne busines te bouwen. Maakt dat je business efficiënter? Hopelijk wel, maar niet noodzakelijk. Het maakt jouw bedrijf ook niet uniek of superieur. Vaak is het gewoon mee zijn met de norm.”

Vandaag weten we dat data gewoon noodzakelijk zijn om een moderne busines te bouwen.


Jo Caudron
Transformation Strategist, Scopernia

Dus, wie niet voldoet aan de verwachtingen van de markt, zal achterop hinken. We verlangen van bedrijven een website, we verwachten dat we digitaal kunnen betalen en digitale klantenkaarten. Dat heet marktevolutie waarin bedrijven gewoon mee moeten. Ze moeten dus aan de slag met data en systemen.

Succesverhalen met data

Jo Caudron kent verschillende bedrijven die data succesvol hebben ingezet om hun bedrijf te transformeren of te versterken. Hij noemt onder andere:

  • Een Belgische schoenenketen, die een CRM-systeem koppelde aan AI. Het systeem helpt om klanteninzichten te genereren en om gepersonaliseerde campagnes te voeren. Bij de uitrol van het CRM-systeem overtuigde de keten tot 80 procent van zijn klanten om opt-in te geven.
  • Industriële bedrijven, die hun B2B-bestelsystemen hebben opengesteld voor hun klanten. Dit bevordert de transparantie, verhoogt de klanttevredenheid en de efficiëntie, want een groot deel van de organisatie wordt ontlast.
  • Retailers, die data gebruiken om het aanbod van hun klanten te personaliseren en te segmenteren. Colruyt, de grote Belgische supermarktketen, is daar een alomgekend voorbeeld van. Het verzamelt data over het koopgedrag van zijn klanten en baseert daarop zijn prijsstrategie en zijn assortiment.
Voorbij de Data - Jo Caudron, Transformation Strategist, Scopernia

Uitdagingen en opportuniteiten met data

De adoptie van data en CRM door de medewerkers

Ook al beschikken bedrijven over een CRM-systeem, het blijft lastig om er op een consequente manier mee om te springen. 

“CRM-systemen functioneren pas als je er bovenop blijft zitten. Laat je sales los, dan grijpen ze terug naar hun spreadsheets of post-its en schrijven ze weer op hun handen. Maar dat is de aard van het beestje. Alleen in organisaties waar CRM geadopteerd wordt en op de juiste manier gebruikt wordt, zie je de efficiëntie toenemen en krijg je succesverhalen.”

Laat je sales los, dan grijpen ze terug naar hun spreadsheets of post-its en schrijven ze weer op hun handen.


Jo Caudron
Transformation Strategist, Scopernia

“Eigenlijk heb je een CRM nodig waar de data vanzelf gecreëerd wordt. Dus online touchpoints, winkelkassasystemen waar elke transactie automatisch geregistreerd wordt. Dan krijg je een schat aan data, waar je correcte analyses op kan maken en echt mee aan de slag kan. Je hebt dus niemand nodig die 's avonds zijn resultaten invult in het CRM-systeem, wat sales vandaag nog wel moet doen.”

De versnelling van AI op je data

Iedereen is tegenwoordig wel met AI ‘bezig’, maar de echte AI-revolutie lijkt voorlopig nog moeilijk te bevatten.

“Je hebt van die ChatGPT’s die fantastisch werk doen, maar die bij momenten ook enorm schijnen te blowen en te hallucineren. Want die dingen kennen de waarheid nu eenmaal niet. De kracht van AI ligt vandaag vooral in de dialoog die je kan aangaan bovenop de data. Ik laad bijvoorbeeld een boek op, het systeem leest dat en ik kan er vragen over stellen. Wat zijn de vijf tips voor? Hoe doe je dat?”

“Binnenkort vraag ik wellicht aan mijn AI-systeem hoe kredietwaardig bedrijf X is om er dan verder op in te gaan. Hoe zit het met de schulden? Wat staat daar tegenover? Enz. Je gaat dus in dialoog, terwijl je nu nog moet zoeken, klikken en interpreteren. Vergelijk het met Star Trek, waarbij de kapitein op de brug vragen stelt aan een systeem over een situatie die zich op dat moment afspeelt.”

De sociale impact van data en AI

'White collar is the new blue collar.' Wat er nu aan het gebeuren is, gebeurde ook in de jaren '80 met blue collar. Arbeid in Europa wordt geautomatiseerd en wat niet kan geautomatiseerd worden, duwen we weg naar Noord-Afrika, Oost Europa of Zuidoost Azië. Dat wil zeggen dat gewone handenarbeid aan onze tarieven weg is. Hetzelfde is nu aan het gebeuren voor een hele reeks van taken binnen white collar jobs. 

Jo Caudron staaft het opnieuw graag met enkele voorbeelden.

  • “Elk jaar zijn er jonge mensen die bij topadvocaat Jef Vermassen de stiel van jurist leren. Ze worstelen zich dan door honderden en duizenden pagina's, op zoek naar patronen. Wat vind ik hier terug? Waar moet Jef eens naar kijken? Zijn dit hier misschien argumenten? De topjurist is niet vervangbaar, maar voed AI met een resem PDF's, laat ze samenvatten en vraag vervolgens de belangrijskte inzichten. Vandaag is dat perfect mogelijk.”
  • “Stel: bij een overname moet een audit gebeuren van een duizendtal arbeidscontracten. Vandaag gaat die opdracht naar junior consultants die zich een week mogen opsluiten. Maar morgen voer je die data aan een AI, die in enkele seconden de discrepanties eruit haalt. Gaan juniors nog de kans krijgen om zich te ontwikkelen tot medior of senior?”
  • “Is er vandaag nog één LinkedIn post die door een mens is geschreven? Wellicht wel, maar hoe lang nog.”

Bedrijven hebben vandaag een zware morele verantwoordelijkheid.

“Gaan we AI gebruiken om taken te vervangen en jobs te versterken? Of gaan we AI gebruiken om taken én jobs te vervangen? Bij de eerste insteek maken we mensen slimmer en brengen ze hopelijk meer geld op voor ons bedrijf. Al wordt dat op termijn ook weer de norm. Anderen gaan opteren om het met 30 procent minder mensen doen. Kies je daarvoor in tijden van crisis en kostenbesparingen, dan weet je dat we een bloedbad tegemoet gaan.”

Gaan we AI gebruiken om taken te vervangen en jobs te versterken? Of gaan we AI gebruiken om taken én jobs te vervangen?


Jo Caudron
Transformation Strategist, Scopernia

De ethische impact van data en AI

“AI maakt een eigen waarheid. Vandaag hebben we al trollenlegers om de publieke opinie te beïnvloeden met fake nieuws. Fake beelden of fake stemmen, die niet meer te onderscheiden zijn van de realiteit, kunnen leiden tot paniek, oorlog, of manipulatie van de publieke opinie. Zeker als dat een miljoen keer zo intens en zo subtiel kan?”

De mens indachtig weten we dat er altijd wel iemand zal zijn om nieuwe ontwikkelingen te misbruiken.

“Vandaar, is AI goed of slecht? Het is fantastisch, maar als we er slechte dingen mee gaan doen...”

Europa is alvast bezig om AI-systemen te voorzien van een soort watermerk, om echte en valse boodschappen van elkaar te onderscheiden.

In het volledige gesprek met Jo Caudron komen nog andere topics aan bod. Laat ons na afloop zeker weten wat u ervan vond.