Industrie

7 uitdagingen in de maakindustrie en strategieën om het tij te keren

Sven Persoone

12 Min
01/10/2024

Bedrijven in de maakindustrie hebben het vandaag niet gemakkelijk. Ze zijn zelfs uitermate kwetsbaar, omdat de economische druk voortdurend aanhoudt. Bovendien staan industriële bedrijven voor tal van uitdagingen die hun operationele en financiële stabiliteit kunnen ondermijnen. Dit artikel gaat dieper in op de huidige economische situatie in de sector en belicht de voornaamste uitdagingen inzake risk management.

Huidige economische situatie

In België zijn er zo’n 180.000 bedrijven actief in de maakindustrie. Het zijn grotendeels kleine bedrijven. Bijna de helft telt geen personeel, slechts iets meer dan 4% heeft meer dan 50 werknemers in dienst. De grotere industriële bedrijven zijn behoorlijk gezond volgens de klassieke financiële analyse, maar ze zijn volgens de Resilience Indicator van GraydonCreditsafe niet echt veerkrachtig (resilient-schokbestendig).

De Resilience Indicator berekent de reserves die een bedrijf aanhoudt, bovenop de reserves die nodig zijn om de normale bedrijfsvoering en de normaal voorspelbare risico’s te dekken. De indicator beoordeelt op die manier de veerkracht of de schokbestendigheid van een organisatie. De onderste rij in de tabel toont aan dat 41.9% van die grote bedrijven niet veerkrachtig zijn en in de problemen komt wanneer er zich een onverwachte tegenslag voordoet. Merk op dat in het segment rechtsonder liefst 36% financieel gezonde bedrijven zitten. Althans volgens de traditionele financiële analyse.

(Meer dan 50 werknemers)

Maakindustrie 9-grid > 50 werknemers

Alle bedrijven in de maakindustrie hebben af te rekenen met een onzekere economische omgeving, gekenmerkt door een fluctuerende vraag en prijsvolatiliteit. Deze onzekerheid wordt nog eens versterkt door geopolitieke spanningen en veranderingen in handelsbeleid, die direct invloed hebben op toeleveringsketens en productiekosten.

Uitdagingen

1. Voorfinanciering en lage marges

Veel bedrijven in de sector moeten aanzienlijke bedragen voorfinancieren om materialen en onderdelen te kopen nog voordat de uiteindelijke producten verkocht en betaald zijn. Gecombineerd met de over het algemeen lage marges in de sector, zet dit de cashflow onder druk.

De uitdaging wordt versterkt door de noodzaak om competitief te blijven zonder de kosten te veel door te rekenen aan de klant. Een goed uitgebalanceerd creditmanagement is in de sector alvast geen overbodige luxe, maar een cruciaal proces.

Een voorbeeld uit de praktijk

Voorbeelden bij de vleet voor deze uitdaging. Een fabrikant van auto-onderdelen die levert aan de auto-industrie, moet tal van grondstoffen zoals staal, aluminium en kunststoffen aankopen om de productie op peil te houden. Het is van cruciaal belang dat de fabrikant de kredietwaardigheid en het betaalgedrag van zijn klanten nauwlettend in de gaten houdt om wanbetalingen te vermijden.

2. Haperende toeleveringsketens

De afhankelijkheid van globale en vaak complexe toeleveringsketens maakt bedrijven kwetsbaar voor verstoringen. Meestal gaat het om externe factoren zoals politieke onrust, natuurgeweld of pandemieën zoals COVID-19 waar bedrijven geen vat op hebben. Dit kan variëren van vertragingen door logistieke problemen tot schaarste van essentiële materialen. Het leidt vervolgens tot productieonderbrekingen of zelfs stopzetting en verhoogde kosten.

Een voorbeeld uit de praktijk

Aanvallen van Houthi rebellen hebben het scheepvaartverkeer in de Rode Zee danig ontregeld. Liefst 12 procent van de wereldwijde handel passeert gewoonlijk via de Rode Zee en het Suezkanaal. Uit veiligheid werden heel wat rederijen gedwongen een omweg te maken langs Kaap de Goede Hoop. Het verlengt de vaartijd met zo’n 10 tot 15 dagen en heeft de tarieven voor containertransport de hoogte ingejaagd.

Uitdagingen in de maakindsutrie - haperende toeleveringsketens

Het is overigens het tweede incident in de regio op twee jaar tijd. In 2021 zat één van de grootste containerschepen zes dagen vast in het Suezkanaal, wat het handelsverkeer tussen Azië en Europa en omgekeerd grondig verstoorde. 

Tijdens de COVID-19 pandemie ondervonden veel fabrikanten aanzienlijke verstoringen in de aanvoerketen. Een bekend geval is dat van een wereldspeler in de elektronica-industrie, wiens productie afhankelijk was van componenten uit meerdere Aziatische landen. Om toekomstige risico’s te beperken, sprak het bedrijf meerdere leveranciers aan en sloot het nieuwe overeenkomsten af. Daarnaast investeerde het in technologie voor betere voorspelling en real-time tracking van de supply chain.

3. Onzekere economie

Economische volatiliteit, zoals een veranderende consumentenvraag en onvoorspelbare economische cycli, creëert een onstabiele markt. Dit vereist dat bedrijven flexibel en adaptief zijn, maar ook dat ze voorzichtig moeten balanceren tussen expansie en investeren of kosten besparen en inkrimpen. Het maakt planning en budgettering niet gemakkelijk.

Een voorbeeld uit de praktijk

Een bedrijf in de bouwmaterialenindustrie zag een sterke daling van de vraag tijdens de economische recessie van 2008. Het bedrijf overleefde door zijn productlijnen te diversifiëren, nieuwe markten aan te boren en meer te investeren in marketing tijdens de neergang. Het stelde het bedrijf in staat om beter gepositioneerd te zijn toen de markt zich uiteindelijk herstelde. Let op, deze strategie vereist een hoge mate van schokbestendigheid.

4. Technologische achterstand en innovatiedruk

De snelle technologische vooruitgang en AI-ontwikkelingen dwingen bedrijven voortdurend om hun productieprocessen in vraag te stellen en producten te innoveren. Bedrijven die hierin achterblijven kunnen hun concurrentievoordeel verliezen, wat leidt tot verminderd marktaandeel en potentieel falen.

Een voorbeeld uit de praktijk

Eastman Kodak, ooit een dominante speler in de fotografie- en filmbranche, zag niet meteen een bedreiging in de digitale camera. Het slikte een significante daling van de vraag naar hun traditionele producten. Zeker toen Apple met zijn iPhone op de markt kwam. Eastman Kodak slaagde er niet meer in om de gigantische organisatie nog van koers te veranderen en ging uiteindelijk zelfs failliet. Concurrenten die wel tijdig innoveerden, namen het marktaandeel snel over. Heel wat techbedrijven investeren ondertussen zwaar in R&D om hun plaats in de voorhoede te behouden.

5. Milieuwetgeving en duurzaamheidsverplichtingen

Strengere milieuwetgeving kan leiden tot hogere operationele kosten voor bedrijven die niet voldoen aan nieuwe normen. De Europese wet- en regelgeving rond ESG stelt bedrijven voor enorme uitdagingen en extra investeringen inzake duurzaamheid. 

We verwijzen in onderstaande tabel opnieuw naar de Resilience Indicator, die we gekoppeld hebben aan de ESG Indicator. De ESG Indicator geeft aan hoe een bedrijf scoort op de thema’s environment, social en governance. Analyse wijst uit dat 7.99% van de bedrijven in de maakindustrie op dat vlak nog een hele weg heeft af te leggen (segment linksonder in de tabel). Ze zijn helemaal niet ESG-klaar en ze hebben ook niet de investeringscapaciteit om de transitie autonoom te financieren. De kans is groot dat deze bedrijven in de problemen komen en mischien zelfs gedoemd zijn om te verdwijnen.

Negeren en wegkijken is trouwens geen optie. Bedrijven moeten meegaan in die nieuwe Europese visie, al biedt die visie ook kansen. Er zijn overigens ook steeds meer consumenten die verwachten dat bedrijven duurzaam opereren.

Een voorbeeld uit de praktijk

Heel wat chemische productiebedrijven moeten aanzienlijke investeringen doen om hun fabrieken aan te passen aan nieuwe milieuvoorschriften. Ook in de auto-industrie worden enorme bedragen geïnvesteerd in R&D en de implementatie van geavanceerde technologieën, onder andere om te voldoen aan de emissienormen.

Maakindustrie 9-grid > schokbestendigheid - ESG

Niet voldoen aan deze voorschriften kan leiden tot boetes en een beschadigde reputatie, wat uiteindelijk de continuïteit van het bedrijf zou kunnen bedreigen.

Tesla heeft dan weer geprofiteerd van die toegenomen focus op duurzaamheid. Het heeft zich de voorbije jaren bijvoorbeeld ontpopt tot populairste merk van elektrische voertuigen.

6. Wisselvalligheid van grondstofprijzen

Fluctuaties in de prijzen van grondstoffen kunnen een directe impact hebben op de productiekosten. Bedrijven die sterk afhankelijk zijn van specifieke grondstoffen zijn bijzonder kwetsbaar voor deze schommelingen.

Een voorbeeld uit de praktijk

Een autoconstructeur ondervond in de vroege jaren 2000 hevige fluctuaties in staalprijzen door internationale handelsconflicten. Het verhoogde de productiekosten, zette de marges onder druk en bedreigde de financiële stabiliteit. Temeer omdat autoconstructeurs te kampen hadden met een slabbakkende afzetmarkt, was het moeilijk om een hogere kostprijs door te rekenen aan de consument.

Uitdagingen in de maakindsutrie - arbeidsmarkt

7. Uitdagingen op de arbeidsmarkt

Gekwalificeerd personeel vinden en behouden, is een voortdurende uitdaging. Vooral in hoogtechnologische sectoren. Een tekort aan geschoolde arbeidskrachten kan leiden tot vertragingen in productie en verminderde productkwaliteit.

Een voorbeeld uit de praktijk

Een technologiebedrijf in de halfgeleiderindustrie had moeite om voldoende gekwalificeerde ingenieurs aan te trekken. Het leidde tot vertragingen in de ontwikkeling van nieuwe producten en verlies van marktaandeel aan concurrenten met betere R&D-capaciteiten.

Heel wat bedrijven – niet alleen in de technologiesector – investeren alvast in opleidingsprogramma's en samenwerkingen met scholen en universiteiten om de toestroom van gekwalificeerd personeel te waarborgen.

Risicomanagementstrategieën

Al deze elementen tonen aan dat het voor bedrijven in de maakindustrie essentieel is om een breed scala aan potentiële uitdagingen te herkennen. Ze moeten bovendien proactief strategieën ontwikkelen om de bedrijfscontinuïteit te waarborgen. Het vereist een geïntegreerde aanpak van risicobeheer, strategische planning, en voortdurende evaluatie van zowel interne als externe factoren.

De implementatie van een effectief risicomanagement, zoals de diversificatie van leveranciers en de optimalisatie van financieringsstructuren, speelt een cruciale rol in de stabilisatie en de groei van bedrijven in de sector.

De ontwikkeling van robuuste risicomanagementstrategieën is cruciaal en die kunnen heel uiteenlopend zijn. Diversifiëren, investeren, onderhandelen, beter plannen, correcter voorspellen, preventief controleren, permanent opvolgen, enz.

Slot

De uitdagingen waar de manufacturingsector tegenaan kijkt, zijn aanzienlijk. Maar met effectieve strategieën kunnen bedrijven risico's beheersen en hun financiële gezondheid veiligstellen. In een wereld die voortdurend verandert, is het vermogen om zich snel aan te passen en proactief te zijn, meer dan ooit essentieel.

Benieuwd hoe GraydonCreditsafe u hierbij kan helpen? Neem dan meteen contact met ons op voor een live demo van ons online platform.


Identificeer vandaag nog de beste klanten voor uw bedrijf

Ontdek waarom meer dan 20.000 fabrikanten GraydonCreditsafe gebruiken om de juiste klanten te beoordelen en aan te trekken.