Industrie & Supply chain

Betalingsachterstanden in de maakindustrie nemen toe

Lees hoe u uw betalingen in 2024 veilig stelt

11 Min
02/10/2024

In het verleden werden lange betalingstermijnen in een zakelijke context vaak gezien als een alarmsignaal. Ze konden wijzen op aanhoudende cashflowproblemen, een slordig betaalgedrag of zelfs een dreigend faillissement. Zakendoen met dat soort bedrijven stond gelijk met problemen.

In het post-pandemische tijdperk is die zienswijze enigszins veranderd. Grote bedrijven houden hun middelen liefst zo lang mogelijk op zak. Ze rekken de betalingstermijnen op of stellen betalingen resoluut uit. Uit een onderzoek van Taulia bleek dat meer dan de helft van de 11.300 ondervraagde leveranciers in 2023 had af te rekenen met vertraagde betalingen. Het onderzoek voorspelt dat dit aantal in 2024 nog verder zal stijgen door onzekerheden die de toeleveringsketens blijven verstoren. Denk maar aan wereldwijde conflicten, hoge rentetarieven, aanhoudende inflatie, de vrees voor een recessie en ook nog eens politieke onzekerheid in Europa.


Chapter 1

Betalingsachterstanden kunnen de toeleveringsketens ernstig verstoren

Een aantal jaren geleden noemde Supply Chain Dive late betalingen een vorm van 'financieel pesten’. Grote retailers en machtige bedrijven gebruiken de tactiek wel eens, maar het kan kleine tot middelgrote leveranciers in de problemen brengen. Die hebben vaak te weinig buffer om een cashflowcrisis op te vangen. Ze voelen zich dan gedwongen langere betalingstermijnen te accepteren om de concurrentie voor te blijven of om omzetverlies te voorkomen.

Maar langere betalingstermijnen tasten de cashflow van leveranciers verder aan. Het betekent dat ze hun kredietlijnen moeten uitbreiden, meestal tegen minder gunstige voorwaarden. Het gevaar bestaat dat ze vervolgens aan minimale standaarden gaan presteren. Het kan de relatie met hun klanten onder druk zetten, waardoor ze vatbaar worden voor betalingsachterstanden op grond van kwaliteits- en garantiefouten. Het beïnvloedt ook het vermogen om de leveranciers in de eigen keten te betalen. En zo geraakt uiteindelijk de hele toeleveringsketen verstoord en, erger nog, gaan leveranciers failliet.


Chapter 1

4 factoren die zorgen voor een stijging van het aantal late betalingen

Grote bedrijven die een groeiend aantal late betalingen laten optekenen, hebben op de lange termijn gevolgen voor leveranciers, toeleveringsketens en de ganse economie. Wat ligt aan de basis van deze trend?

1. Post-pandemische verschuiving: van de bescherming van leveranciers naar de bescherming van werkkapitaal

Bedrijven beschermen hun werkkapitaal ten nadele van hun leveranciers

Betalingsachterstanden in supply chain zijn niet nieuw. In 2019 werd al gemeld dat wereldwijd meer dan 5 biljoen dollar (5.000 miljard!) vastzat in onbetaalde facturen. Met alle gevolgen vandien: verstoorde toeleveringsketens en omslachtige financieringmogelijkheden. Tijdens de pandemie veranderde het betalingsgedrag echter. Veel bedrijven beschermden hun toeleveringsketen door leveranciers op tijd of zelfs ruim voor de vervaldag te betalen, om op zijn minst cashflow gerelateerde verstoringen te voorkomen.

Na de pandemie hebben stijgende energie- en grondstofprijzen, alsook toegenomen transportkosten het prijskaartje voor leveranciers flink opgedreven. De inflatiedruk en de dreiging van een recessie dwong grote bedrijven dan weer om hun werkkapitaal en kasreserves te beschermen, ten nadele van hun leveranciers.

2. Late betalingen als maatregel om kosten te verschuiven

Volgens een onderzoek gepubliceerd in Chicago Booth Review kiezen veel grote, vaak machtige bedrijven strategisch welke leveranciers ze te laat betalen en hoe lang ze de betaling uitstellen. Gewone leveranciers zijn meestal het slachtoffer, terwijl belangrijke suppliers op een correcte betaling kunnen rekenen.

Toen grote organisaties na de pandemie moesten wachten op betalingen van hun klanten (downstream), verlegden ze hun kosten door op hun beurt betalingen aan hun leveranciers (upstream) achter te houden. Het is een gebruikelijke strategie. Kosten worden verplaatst om de marktpositie te behouden. Tegelijkertijd blijven ze druk uitoefenen op leveranciers om de service- en leveringsstandaarden te handhaven. Deze praktijk verandert de rol van leverancier eigenlijk in een kredietverstrekker.

Om aandacht te schenken aan de voortdurende kwestie onthulde Good Business Pays de namen van de traagst betalende bedrijven van het Verenigd Koninkrijk. Onder hen klinkende namen zoals Coca-Cola, AB InBev en Reckitt Benckiser omdat ze leveranciers meer dan 100 dagen te laat betalen.

 

3. Leveranciers: gevangen tussen conflicten en kosten

Fabrikanten gevangen tussen conflicten en kosten

Geopolitieke spanningen, een afgenomen vraag en torenhoge transportkosten. Fabrikanten en leveranciers zitten gevangen in een 'perfecte storm', met factoren waar ze geen invloed op hebben. De stijgende kosten in combinatie met de late betalingen van hun klanten, hebben hen in een lastig financieel parket gebracht.

De Wall Street Journal voorspelde dat in 2024 vrachtverkeer, logistiek en transport over zee het zwaarst getroffen zullen worden door betalingsachterstanden. Een groot deel van het probleem zit in de gestegen transportkosten. Een reeks geopolitieke spanningen, zoals de oorlog tussen Rusland en Oekraïne en het conflict tussen Israël en Hamas, hebben al veel fabrikanten en hun logistieke dienstverleners in de problemen gebracht. Maar het zijn de drukste handelscorridors ter wereld die voor de grootste verstoring van de wereldwijde toeleveringsketens zorgen. Schepen in het Panamakanaal zijn door de autoriteiten aan banden gelegd vanwege het gebrek aan regen. Het Suezkanaal heeft dan weer nadelige gevolgen ondervonden van de Houthi-aanvallen. De omweg die inkomende vrachtstromen moeten afleggen, heeft de kosten aanzienlijk verhoogd en zorgt ook nog eens voor langere leveringstermijnen. Die verstoringen voeden betalingsachterstand en geschillen met leveranciers, die ondanks hogere kosten nog later leveren.

4. Stagnerende vraag na de pandemie

Een vierde factor ligt bij de afgenomen vraag naar goederen in de nasleep van de pandemie. Tijdens COVID-19 gingen veel fabrikanten over tot een 'just-in-case'-scenario. Ze hamsterden voorraden, vooral van goederen die niet per se bederfelijk of vers hoeven te zijn, zoals elektronica, kleding en meubilair. Het betekent dat veel grote retailers nu een stabiele voorraad producten aanhouden, wat resulteert in een lagere vraag bij hun leveranciers en naar transportdiensten. Dit heeft op zijn beurt de concurrentie onder leveranciers vergroot. Om het hoofd boven water te houden, gaan die vaak akkoord met lange of oneerlijke betalingstermijnen. Alleen maar om zaken te kunnen blijven doen in tijden van verminderde vraag.


Chapter 1

Hoe kunnen leveranciers de valkuil van late betalingen vermijden?

1. Met bestaande klanten: creëer een risicobestendig kader voor kredietcontroles

Overheidsmaatregelen beschermen boeren en kleine leveranciers tegen te late betalingen


Heel wat regeringen introduceren nieuwe initiatieven om langdurig betalingsuitstel in te dammen. Vooral grote bedrijven, die een monopoliepositie hebben op de markt en eenzijdig clausules opleggen, lopen in het vizier. In België bedraagt de wettelijke betalingstermijn 30 dagen. Partijen kunnen hier contractueel van afwijken, maar de termijn mag de 60 dagen niet overschrijden.

Uit onderzoek bleek dit jaar ook dat de helft van de oneerlijke handelspraktijken in de EU verband houdt met agrovoedingsproducten. Hierop heeft de EU 16 praktijken verboden die een negatief effect hebben gehad op verschillende delen van de voedselketen. De lijst verbiedt betalingen tot 30 dagen te laat voor agrovoedingsproducten die bederfelijk zijn en tot 60 dagen te laat voor niet-bederfelijke voedingsproducten.

Afgezien van het overheidsbeleid moeten leveranciers zelf een streng kader voor kredietcontroles invoeren. Dit houdt onder meer in dat ze bestaande klanten kort moeten opvolgen wat betreft achterstallige betalingen, wijzigingen in hun kredietscore of openstaande facturen. Dit beleid moet verder uitgerold worden in contracten, waarmee leveranciers hun rechten kunnen beschermen. Het moet hen toelaten om leveringen op te schorten, rente in rekening te brengen bij betalingsachterstand of zelfs het contract stop te zetten als herhaaldelijk te laat betaald wordt of als de overeengekomen voorwaarden geschonden worden.

2. Met nieuwe klanten: meer inzicht in het betaalgedrag van uw klant

In het geval van betalingsachterstand is voorkomen beter dan genezen. Fabrikanten en leveranciers moeten grondig onderzoek doen naar de betalingsgeschiedenis, de typische Days Beyond Terms (DBT) en de financiële prestaties voor ze een klant accepteren. Het is vooral belangrijk als een klant om afwijkende betalingstermijnen of kredietfaciliteiten vraagt.

Due diligence is cruciaal om cashflowgerelateerde problemen in productiebedrijven te voorkomen. Wanneer ze echter onder druk staan, verwaarlozen de meeste kleine tot middelgrote fabrikanten het proces. Vooral omdat ze klanten snel van dienst willen zijn en het acceptatieproces niet willen vertragen. Of gewoon omdat ze onvoldoende middelen hebben om due diligence uit te voeren.

Door gebruik te maken van de juiste technologie kunnen fabrikanten nochtans een groot aantal maatregelen stroomlijnen. Het Accelerator platform van GraydonCreditsafe bijvoorbeeld kort de tijd die nodig is voor krediet- en risicogebaseerde beslissingen in met liefst 70%. Eén holistisch platform zoals Accelerator brengt wereldwijd betrouwbare bedrijfsgegevens, unieke inzichten, tijdige waarschuwingen, bedrijfsoplossingen en automatisering samen op één plek.

In de wereld van vandaag zijn het veelal monopolisten die zondigen tegen eerlijke handelspraktijken en correcte betalinsgtermijnen. Fabrikanten moeten hun niveau van transparantie en due diligence verhogen. Niet alleen om samenwerkingen met dubieuze klanten te voorkomen, maar ook om het speelveld voor alle leveranciers gelijk te trekken.

Identificeer vandaag nog de beste klanten voor uw bedrijf

Ontdek waarom meer dan 20.000 fabrikanten GraydonCreditsafe gebruiken om de juiste klanten te beoordelen en aan te trekken.